اسکالپ وین

اسکالپ وین یا سوزن پروانه ای تزریقی

اسکالپ وین یا سوزن پروانه ای یک وسیله از خانواده لوازم پزشکی تزریقی است که برای تزریق سرم، خون و داروهای تزریقی از راه وریدی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده اصلی آن در کودکان و به عنوان عامل باز نگه دارنده رگ می باشد. از این وسیله برای خونگیری های وریدی از افراد مسن، کودکان، نوزادان و افرادی که دارای رگ های نازک و یا سخت هستند استفاده می شود. اسکالپ وین به دلیل کاربردهای چندگانه و عملکرد بالایی که دارد از پرمصرف ترین تجهیزات مصرفی پزشکی بیمارستانی و مراکز درمانی است. اسکالپ وین ها که به عنوان مجموعه های تزریق بالدار نیز شناخته می شوند، هم برای تزریق وریدی مایعات یا داروها و هم برای جمع آوری خون استفاده می شوند.

مشخصات اسکالپ وین

اسکالپ وین شامل یک سوزن زیر پوستی، دو بال دو طرفه انعطاف پذیر، شلنگ نرم و قابل انعطاف که طول آن ۲۰ الی ۳۵ سانتیمتر است و یک قطعه اتصال شونده که معمولا به سرنگ، آنژیوکت و یا سه راهی وصل می گردد می باشد. سوزن باریک و بلند اسکالپ وین ارتباط مایع را آسان تر و نیز شکل بال پروانه ای آن قابلیت کار را راحت تر می کند. رنگ بندی استاندارد قسمت بال پروانه ای نشانه سایز آن است و سبب تسهیل در کاربرد آن می گردد. اسکالپ وین را از شرکت ها و فروشگاه های معتبر تجهیزات پزشکی تهیه کنید و به تاریخ مصرف و بسته بندی سالم آن توجه فرمایید زیرا خارج شدن محصول از استریل احتمال عفونت را در بیمار افزایش می دهد.

کاربردهای اسکالپ وین

سوزن پروانه‌ای که با نام‌های سوزن فلوت (Butterfly Needle) یا سوزن پروانه‌ای وریدی (Winged Infusion Set) نیز شناخته می‌شود، یک ابزار مهم پزشکی برای دسترسی وریدی است که در شرایط مختلفی استفاده می‌شود. از کاربردهای آن عبارتند از:

• گرفتن نمونه‌های خون: برای آزمایش‌هایی که نیاز به مقادیر کمتر خون دارند یا در مواردی که بیمار دارای وریدهای نازک یا دشوار برای دسترسی باشد.
• تزریق داروها: به خصوص در صورت نیاز به تزریقات مکرر یا تزریقات که باید به آرامی و با دقت انجام شود.
• پایش سطح قند خون: در مراقبت از بیماران دیابتی و هنگامی که نیاز به گرفتن نمونه خون مکرر است.
• انجام دستورالعمل IV: در کودکان یا بزرگسالان با وریدهای ظریف؛ سوزن پروانه‌ای به دلیل سایز کوچک و کاربرد آسان، گزینه مناسبی است.
• هیدراتاسیون طولانی‌مدت: که در آن نیاز به اتصال IV برای دوره‌های طولانی است، به خصوص در بیمارانی دسترسی وریدی محدود دارند.
• تغذیه‌ی وریدی: استفاده از سوزن پروانه‌ای می‌تواند بخشی از فرایند تغذیه داخل وریدی (Parenteral Nutrition) باشد.
• شیمی‌درمانی: در برخی موارد، برای تزریق داروهای شیمی‌درمانی می‌توان از سوزن‌های پروانه‌ای استفاده کرد.
• پزشکی تسکینی: برای مدیریت درد در بیمارانی که درمان خانگی دریافت می‌کنند و نیاز به داروهای مسکن مداوم دارند.
• کودکان: سوزن پروانه‌ای به ویژه در کودکان که دسترسی به وریدها ممکن است مشکل‌تر باشد، کاربرد بسیار دارد.

موارد استفاده از اسکالپ وین در سایز مختلف

ایجاد آسیب کمتر به ورید و تسهیل در انجام روش‌های تزریقی برای بیمارانی که ممکن است تحمل تزریقات دردناک را نداشته باشند، از دیگر فواید استفاده از سوزن‌های پروانه‌ای است. هر رنگ اسکالپ وین نشانه سایز سوزن آن است و کاربرد استفاده در بیماران مخصوص خود را دارد. برای همین منظور اشاره کوتاهی به کاربرد این سایزها می کنیم. اسکالپ وین با سایز سفید G19 و یا سایز زرد G20 با سوزن ضخیم و درشت برای تزریق های زیاد دارو به بیماران بزرگسال و یا خونگیری از آنها استفاده می شود.

اسکالپ وین سبز سایز G21 برای تزریق دارو به افرادی که رگ های درشتی دارند استفاده می شود. اسکالپ وین مشکی سایز G22 با طول ۳۰mm برای تزریق دارو به افراد بالغ استفاده می شود. اسکالپ وین سایز G23 بیشتر برای تزریق دارو یا خونگیری از کودکان استفاده می شود. اسکالپ وین با سایز G25 برای خونگیری یا تزریق دارو به نوزادان و کودکان و افراد مسن کاربرد دارد. اسکالپ وین با سایز G27 برای تزریق دارو به بیماران شیمی درمانی و بیماران تالاسمی و کلیوی استفاده می شود.

مزایای استفاده از اسکالپ وین

اسکالپ وین ها به دلیل اندازه کوچک (بسیار کوچکتر از کاتتر داخل وریدی ) و طراحی با زاویه کم، می توانند به رگهای سطحی نزدیک سطح پوست دسترسی پیدا کنند. این امر نه تنها باعث کمتر شدن درد می شود بلکه به آنها امکان دسترسی به رگهای کوچک یا باریک مانند آنهایی که در نوزادان یا افراد مسن هستند را می دهد. اسکالپ وین برای افرادی که رگ های کوچک یا اسپاستیک دارند بسیار ایده آل هستند و حتی می توانند در رگ های ریز دست، پا، پاشنه یا پوست سر قرار گیرند. این محصول تزریقی برای افرادی که در مورد سوزن مردد هستند ایده آل است زیرا ترس کمتری دارند. همچنین بعد از برداشتن سوزن آن، منجر به عوارض کمتر و کاهش احتمال خونریزی شدید، آسیب عصبی یا ریزش رگ می شود.

معایب استفاده از اسکالپ وین

سوزن پروانه ای مزایای بسیاری دارد. اما هر محصولی کاربردی دارای معایبی هم هست. اسکالپ وین به خاطر اندازه کوچک سوزن آن در انجام خونگیری کندتر عمل می کند. در صورت ضعف بیمار یا در شرایط اورژانسی که خون به سرعت مورد نیاز بیمار است، این مسئله می تواند در بانک خون مشکل ساز شود. در چنین شرایط ویژه ای انتخاب اندازه سوزن اسکالپ وین بسیار کلیدی است.

استفاده از اسکالپ وین برای کمبود فاکتورهای انعقادی

در مراکز نگهداری از بیماران به والدین بیماران جوان هموفیلی آموزش داده می شود که چگونه آمادگی فاکتور را از طریق سوزن اسکالپ وین استفاده کنند تا زمانی که بیمار به سن کافی برسد و به او آموخته شود. متناوبا مراجعه به خدمات پرستار دسترسی محیطی را برای برخی از بیماران به دست می آورد. تجویز فاکتور از طریق وریدهای محیطی می تواند در نوزادان و بیمارانی که به درمان های مکرر IV، مانند کسانی که دارای مهارکننده هستند، نیاز به چالش دارد. بنابراین در بعضی از بیماران دسترسی وریدی دائمی تری لازم است. گزینه های دسترسی وریدی شامل کاتترهای خارجی قابل کاشت کامل یا فیستول شریانی (AVF) است.

استفاده از اسکالپ وین در جراحی های پلاستیک

رایج ترین موارد استفاده از اسکالپ وین برای تزریقات وریدی است. اما این وسیله در جراحی زیبایی هم کاربرد فراوان دارد که به بعضی از آنها اشاره میکنیم:

• متداول ترین استفاده از اسکالپ وین در جراحی های پلاستیک، برای تزریق محلول های نمکی به عنوان منبسط کننده بافت است. می توان آن را به یک سرنگ متصل کرد تا محلول نمکی را تزریق کند بدون آنکه نیاز به چندین تزریق باشد.
• از اسکالپ وین برای ایجاد مکش برای تخلیه عفونت یا مایعات داخل بافت نیز استفاده می شود. برای حفظ مکش منفی لازم است به یک سرنگ ۱۰ میلی لیتری و پیستون سرنگ ۲cc متصل شود.
• همچنین برای تخلیه لوله ای از نوع Penrose (درن پن رز) در لبه های زخم مثل زخم های بخیه خورده، استفاده می شود.
• ست های اسکالپ وین چون نرم و انعطاف پذیر هستند، از این رو می توان از آنها به عنوان تورنیکه یا شریان بند برای انگشت یا آلت تناسلی استفاده کرد. به طوری که با یک فشار مناسب در محل مورد نظر فیکس می شود و به بند آوردن خون کمک می کند.
• برای تزریق متیلن بلو در سینوس پیلونیدال به منظور مشخص کردن حفره و وسعت آن نیز کاربرد دارد.
• برای کاور کردن انتهای تیز سیم های K برای ثابت شدن شکستگی در استخوان های کوچک نیز استفاده می شود.

انواع تزریقات تعریف شده

اگر با یک بیماری مزمن زندگی می کنید، پزشک ممکن است داروهای تزریقی را به جای داروهای خوراکی تجویز کند. این اجازه می دهد دارو به طور مستقیم در جریان خون جذب شود، که می تواند سریعتر از داروهای خوراکی باشد.

برخی از داروهای تزریقی فرموله شده اند تا مواد فعال خود را با گذشت زمان و نه  یکباره و به آرامی آزاد کنند. داروها باید در شرایط تمیز با استفاده از تکنیک بدون لمس و استفاده از تجهیزات استریل و یکبار مصرف تهیه شوند.

تمام داروهایی که باید تزریق شوند باید از نظر فرم و دوز بررسی شوند و از اطمینان از به روز بودن و عدم آلودگی یا تغییر رنگ آنها اطمینان حاصل شود. داروهای تزریقی مختلف نیازهای ذخیره سازی و تکنیک های مختلف آماده سازی دارند و دستورالعمل ها باید به دقت دنبال شوند.

تزریق را می توان به روش های مختلف انجام داد و نحوه تزریق دارو به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله:

• نحوه ساخت دارو
• سرعت اثر دارو چقدر است
• چه مقدار مایع در تزریق وجود دارد

سه نوع اصلی تزریق شامل:

• زیر جلدی (به لایه چربی بین پوست و عضله)
• عضلانی (در اعماق عضله)
• داخل وریدی (از طریق ورید)

تمیز کردن ویژه پوست معمولا برای تزریقات زیر جلدی ضروری تلقی نمی شود اما برای مکان های تزریق عمیق تر توصیه می شود. در مواردی که پوست باید تمیز شود، باید از یک سواب یا پد الکلی استریل و یکبار مصرف استفاده شود که برای پاکسازی پزشکی پوست طراحی شده است.

بسیاری از تزریقات توسط خود شما در خانه انجام می شود، اما بعضی از آنها برای تزریق در خانه یا مطب خود نیاز به یک متخصص پزشکی دارند. شایعترین عارضه جانبی پس از تزریق دارو درد، حساسیت، خارش یا قرمزی در اطراف محل تزریق است. اجازه دادن به گرم شدن دارو تا دمای اتاق قبل از تزریق می تواند به این عارضه جانبی کمک کند.

بعد از تزریق ممکن است یخ بزنید تا این علائم کاهش یابد. در صورت مشاهده علائم اضافی مانند حالت تهوع، استفراغ یا تب، لطفاً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر در تنفس مشکلی دارید، یا صورت یا گلو ورم کرده است، برای کمک فوری به پزشک و مرکز درمانی مراجعه کنید.

کاربردهای اسکالپ وین

• در درمان بیماران سرطان پستان که به طور مکرر نیاز به تزریق دارند.
• برای بیمارانی مانند سالخورگان، نوزادان و کودکان که رگ نازک و سخت دارند.
• برای بیماران شیمی درمانی که نیاز به آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد درد دارند.
• برای تزریق داروهایی که احتیاج دارند تا از طریق سرنگ و با فشار وارد بدن بیمار شوند.
• بیمارانی که توانایی خوردن دارو از طریق دهان را ندارند و نیاز فوری به تاثیر دارو دارند.
• برای تزریق کوتاه مدت به بیماران سرپایی که نیاز فوری به دارو دارند.

ویژگی های اسکالپ وین

• دارای سوزن در سایز مختلف و دو بال کمکی برای سهولت
• بسته بندی مناسب، استریل، غیر سمی و غیر تب‌زا
• تهیه شده از سوزن ضد زنگ و مواد پی وی سی گرید پزشکی
• موجود در سایز های ۱۹ – ۲۰ – ۲۱ – ۲۲ – ۲۳ – ۲۵ – ۲۷