مقایسه خاصیت ضدعفونی سایدکس، ساولن و پراکسید هیدروژن بر مقدار و نوع آلودگی لوله های تنفسی دستگاه های تهویه مکانیکی
ویژگی های محلول سایدکس
سایدکس (Sydex) یک محلول ضدعفونیکننده است که معمولا برای ضدعفونی کردن سطوح در محیطهای بیمارستانی، آندوسکوپها، آزمایشگاهی و دندانپزشکی استفاده میشود. ویژگیهای اصلی این محلول عبارتند از:
- طیف گستردهای از فعالیت ضدمیکروبی: سایدکس معمولا مؤثر بر روی باکتریها، ویروسها (از جمله HBV، HCV، HIV)، قارچها و بعضی از اسپورهای باکتریایی است.
- سرعت عمل بالا: این محلول میتواند در یک دوره زمانی نسبتا کوتاه ضدعفونی کند، اگرچه زمان لازم برای اثربخشی کامل به نوع میکروارگانیسم و غلظت محلول بستگی دارد.
- کاربرد آسان: معمولا برای استفاده از سایدکس نیاز به رقیق کردن یا تهیه محلولهای پیچیده نیست و میتوان به صورت مستقیم بر روی سطوح اعمال کرد.
- سازگاری با انواع مواد: سایدکس معمولا با انواع مختلفی از مواد، از جمله فلزات، پلاستیکها و لاستیکها سازگار است، اما همیشه باید قبل از استفاده بر روی مواد حساس یا ناشناخته، یک تست سازگاری انجام داد.
- ماندگاری و ثبات: محلولهایی مانند سایدکس وقتی به درستی نگهداری میشوند، اغلب میتوانند برای مدتهای طولانی بدون افت کیفیت یا اثربخشی مورد استفاده قرار گیرند.
- سمیت کم: در مقایسه با برخی دیگر از ضدعفونیکنندهها، سایدکس تمایل به داشتن سطوح پایینتری از سمیت برای کاربران و محیط زیست دارد.
این ویژگیها ممکن است با توجه به فرمولاسیون دقیق و برند تولیدکننده سایدکس متغیر باشند. بنابراین، همیشه توصیه میشود که دستورالعملهای محصول و هشدارهای ایمنی که توسط سازنده ارائه شدهاند را قبل از استفاده دنبال کنید.
ترکیبات شیمیایی سایدکس
محلول ضدعفونی کننده سایدکس (Cidex) اغلب حاوی ترکیباتی است که عملکرد ضدمیکروبی دارند. یکی از رایجترین فرمولهای سایدکس، ترکیبی است که بر پایهی الکل، پراکسید، و یا دیگر ترکیبات ضدعفونیکننده مانند گلوتارالدهید مبتنی است. گلوتارالدهید یک ماده فعال ضدعفونیکننده قوی است که میتواند طیف وسیعی از میکروارگانیسمها از جمله باکتریها، ویروسها، قارچها و اسپورها را از بین ببرد.
در حالت کلی، فرمولاسیونهای مختلفی از سایدکس وجود دارد، و هر کدام ممکن است ترکیبات متفاوتی داشته باشند. ترکیبات معمول عبارتند از:
- گلوتارالدهید: این ماده شیمیایی یک الدهید ضدعفونیکننده و استریلکننده قوی است.
- آب دیونیزه: به عنوان حلال در فرمولاسیون مورد استفاده قرار میگیرد.
- ترکیبات فعال سطحی: برای کمک به پخش شدن محلول بر سطح و افزایش تماس ضدعفونیکننده با میکروبها.
- اسیدها یا بازها: برای تنظیم pH محلول به منظور بهینهسازی فعالیت ضدعفونیکننده.
- تثبیتکنندهها: برای محافظت از فرمولاسیون در برابر تجزیه از طریق واکنشهای شیمیایی یا فیزیکی است.
- رنگها و عطرها: گاها برای بهبود ظاهر و بوی محصول اضافه میشوند.
برای اطلاع دقیق از ترکیبات شیمیایی محلول سایدکس مورد استفاده خاص خود، بهتر است به برچسب محصول یا دادههای ایمنی مواد (MSDS) مراجعه کنید. این اطلاعات دقیقترین و بهروزترین مشخصات در مورد ترکیبات شیمیایی و نحوه استفاده ایمن از محلول سایدکس را فراهم میآورد.
محلول ساولن
روشها و مطالعه تجربی بر روی سه گروه ۲۰ تایی لوله های تنفسی دستگاه تهویه مکانیکی انجام شد. سه گروه لوله تنفسی به ترتیب با سایدکس، ساولن و پراکسید هیدروژن ضدعفونی شدند. قبل و بعد از انجام ضدعفونی نمونه کشت از لوله ها تهیه و روی محیط بلاد آگار کشت داده شد. نتایج کشت میکروبی در سه گروه مقایسه شد.
نتایج. فراوانی نوع باکتری و نیز تعداد باکتری رشد کرده، در سه گروه لوله تنفسی در سه گروه سایدکس، ساولن و پراکسیدهیدروژن اختلاف نداشت. هر سه ماده توانسته اند درصد آلودگی لوله های تنفسی را به ترتیب ۱۰۰ ، ۹۸.۸ و ۱۰۰ درصد کاهش دهند.
ویژگی های محلول ساولن
محلول ساولن (Savlon) یک ضدعفونیکننده پوستی است که عمدتا برای پیشگیری از عفونت در خراشها، سوختگیها، بریدگیها و زخمهای جزئی استفاده میشود. در اینجا برخی از ویژگیهای محلول ساولن را مرور میکنیم:
- اسپکتروم گستردهای از فعالیت: ساولن بهطور معمول دارای اثر ضدمیکروبی علیه طیف گستردهای از باکتریها، برخی ویروسها و قارچها است.
- ترکیبات فعال: محلول ساولن اغلب حاوی ترکیباتی مانند کلرهگزیدین گلوکونات (Chlorhexidine Gluconate) و ستیل پیریدینیوم کلراید (Cetrimide) است که به عنوان عوامل ضدعفونیکننده عمل میکنند.
ترکیبات شیمیایی محلول ساولن
محلول ساولن (Savlon) به طور معمول دو ترکیب اصلی شیمیایی به عنوان مواد فعال دارد:
- کلرهگزیدین گلوکونات (Chlorhexidine Gluconate): این ماده دارای خواص ضد میکروبی است و علیه طیف گستردهای از باکتریهای مثبت و منفی گرم مؤثر است. همچنین اثری علیه برخی قارچها و ویروسها دارد.
- ستیلپیریدینیوم کلراید (Cetrimide): یک ترکیب فعال سطحی است که دارای خواص ضدباکتریایی است و میتواند به پاکسازی و از بین بردن میکروارگانیسمها کمک کند.
این ترکیبات با هم کار میکنند تا یک فرمولاسیون مؤثر برای از بین بردن میکروبها و پیشگیری از عفونتها در سطوح پوست ایجاد کنند. سایر ترکیبات ممکن است بسته به فرمولاسیون خاص و فرم محصول (مایع، کرم، اسپری و غیره) متفاوت باشد. همیشه مهم است که قبل از استفاده از هر محلول ضدعفونی، دستورالعملهای روی برچسب محصول را مطالعه کرده و دنبال کنید.
ویژگی های آب اکسیژنه ۳۵%
آب اکسیژنه با غلظت ۳۵٪ یک راهحل بسیار قوی از پراکسید هیدروژن (H₂O₂) است که برای کاربردهای صنعتی و گاهی برای برخی کاربردهای خاص پزشکی استفاده میشود. در اینجا برخی ویژگیها و احتیاطهایی که باید در نظر گرفته شود، آمده است:
- قدرت ضدعفونیکنندگی بالا: غلظت بالای H₂O₂ آن را به یک ضدمیکروبی قوی تبدیل میکند که میتواند انواع گوناگونی از میکروارگانیسمها را نابود کند.
- اکسیدکننده قوی: پراکسید هیدروژن در این غلظتها یک اکسیدکننده بسیار قوی است و میتواند مواد ارگانیک را تجزیه کند و در برخی شرایط، حتی میتواند خورنده باشد.
- احتیا جسمانی بسیار زیاد: باید با دقت زیادی کار کرد تا از سوختگیهای شیمیایی، تحریکات یا آسیبهای جدی به پوست، چشمها و دستگاه تنفسی جلوگیری شود. استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب هنگام کار با این ماده ضروری است.
- نیاز به نگهداری مناسب: پراکسید هیدروژن باید در ظروف مخصوص و به دور از نور مستقیم خورشید و گرما نگهداری شود تا از تجزیه سریع آن جلوگیری گردد.
- خطر انفجاری و آتش گیری: آب اکسیژنه ۳۵٪ میتواند واکنشپذیر و پتانسیل انفجاری داشته باشد، به ویژه اگر با مواد ارگانیک یا مواد قابل اشتعال ترکیب شود.
- کاربردها در پزشکی یا دندانپزشکی: در برخی موارد، پزشکان یا دندانپزشکان ممکن است از آب اکسیژنه با غلظت ۳۵% استفاده کنند.
ترکیبات شیمیایی آب اکسیژنه ۳۵%
ترکیب شیمیایی آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید با فرمول ( H_2O_2 ) است. غلظت ۳۵٪ به معنای این است که در ۱۰۰ گرم محلول، ۳۵ گرم هیدروژن پراکسید وجود دارد و بقیه (۶۵ گرم) معمولا آب یا بعضی اوقات افزودنیهای دیگری است که برای ثبات بیشتر محلول اضافه میشوند. این ترکیب به دلیل خاصیت اکسید کنندگی قویاش در صنایع مختلفی چون پزشکی، زیبایی، تصفیه آب و همچنین به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده استفاده میشود.
بحث. با توجه به یکسان بودن تاثیر پراکسید هیدروژن ۷.۵ درصد و سایدکس ۲ درصد در کاهش مطلوب آلودگی لوله های تنفسی دستگاه تهویه مکانیکی و با عنایت به اینکه پراکسید هیدروژن نسبت به سایدکس اثرات سوی کمتری بر روی انسان و محیط اطراف دارد و قیمت آن نیز نسبت به سایدکس ارزان تر است، توصیه می شود از این ماده برای ضدعفونی کردن لوله های تنفسی دستگاههای تنفسی مکانیکی استفاده شود.
مقاله و تحقیق: آی مد تجهیز